Evde, işte ve pek çok alanda kullandığımız camın imalatı kum, kireç ve soda maddeleriyle apılır. Bu maddeler çok yüksek sıcaklığa maruz bırakıldığında ısınarak cam macunu şeklini alır.
Fırının içine koyulan kilden bir kabın içinde kum, kireç ve soda karışımı 1500 derece sıcaklığa kadar ısıtılır. Yumuşak ve yakıcı olan bu macun fırından çıkartılarak camcılıkta “pipo” adı verilen kamışlarla üflenerek istenilen şekil verilir. Daha sonra soğumaya bırakılan macun cam halini alır. Soğuduktan sonra sertleşir ve kırılgan hale gelir.
Aynı cam hamuru pencere camı, vitray ve kristal gibi başka malzemelerin yapımında da kullanılır.
Cam Nasıl Yapılır?
Dekorasyondan mutfak eşyalarına, kişisel kullanımdan inşaat alanına kadar çok geniş bir kullanım yelpazesine sahip olan cam MÖ 4000-5000’li yıllarda bile biliniyor ve ondan yararlanılıyordu. İlk önce Mısır’da ortaya çıktığı sanılan cama, yine MÖ 300-400 yıllarında üfleyerek şekil verilmeye başlandı. Özellikle Selçuklular döneminde sıkça görülen cam ürünleri Türkiye’de 1934 yılında ilk fabrikanın kurulması ile birlikte seri üretime geçmiştir.
Camın ana malzemesi kum olmakla birlikte soda ve kireçte içeriğindeki maddeler arasındadır. Sodanın işlevi camı akışkan bir malzemeye dönüştürerek şekil vermeyi kolaylaştırmasıdır. Kireç ise yapılan işlemler sırasında malzemenin kimyasal tepkimelere dayanıklılığını artırır. Bunlara kum da eklenerek 15.000 derecelik bir ısıya maruz bırakıldığında hepimizin bildiğimiz cam oluşmaktadır. Camı oluşturan aslında silikon dioksittir. Karışımların farklı oranlarda kullanılması cam kalitesini ve çeşitlerini etkiler. Mesela kristal yapabilmek için soda oranı artırılıp silis oranı azaltılmalıdır. Camı oluşturan malzemeler konulduktan ve cam meydana geldikten sonra yapılacak diğer basamak şekillendirme işlemidir.
Camı şekillendirirken herkes farklı bir yöntem kullanır. Bazıları üfleme ve şişirme yöntemini, bazıları ise dökme işlemini tercih eder. Yine presleme, yüzdürme, lif haline getirip şekillendirme, savurma ve köpük haline getirme yöntemlerinde de kullanılabilir. Bu metotlarla şekillendirilen cam kesme, renklendirme, kumlama gibi birçok işlemden geçirildikten sonra kullanılabilmektedir. Yani camın oluşumu, şekillendirilmesi ile birlikte önceki ve sonraki aşamalar oldukça zahmetli ve yorucudur.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder